از پایان‌نامه تا ایجاد صنعت؛ مسیری که علم را به ثروت و سلامت عمومی پیوند داد
در برنامه «باشگاه تولید» شبکه یک سیما، دکتر مریم تاج‌آبادی ابراهیمی، پژوهشگر، کارآفرین و از پیشگامان صنعت پروبیوتیک در ایران، به بیان تجربه شکل‌گیری یک کسب‌وکار دانش‌بنیان موفق پرداخت؛ کسب‌وکاری که هم به ارتقای سلامت جامعه کمک کرده و هم نمونه‌ای واقعی از تولید ثروت از دانش در کشور است.
پروبیوتیک یعنی چه و چرا اهمیت دارد؟
دکتر تاج‌آبادی آغاز سخنان خود را با توضیح مفهوم پروبیوتیک چنین بیان کرد: «پروبیوتیک، یعنی برای زندگی؛ در مقابل آنتی‌بیوتیک که به معنای ضد زندگی است. در کشورهای پیشرفته، مصرف روزانه پروبیوتیک به‌عنوان بخشی از سبد غذایی خانوار پذیرفته شده است و اثر مستقیم بر تقویت سیستم ایمنی، سلامت گوارش و پیشگیری از بیماری‌ها دارد.»
او اشاره کرد که ژاپن نخستین کشوری بود که تولید صنعتی پروبیوتیک را جدی گرفت و نوشیدنی‌های پروبیوتیکی آن سال‌هاست در سراسر جهان مصرف می‌شود. این حرکت، نقطه شروع شکل‌گیری صنعت جهانی چند میلیارد دلاری پروبیوتیک‌ها بود.
منشأ پروبیوتیک در بدن انسان
به گفته او، اولین تماس بدن انسان با پروبیوتیک‌ها در لحظه تولد و از طریق شیر مادر اتفاق می‌افتد.نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، طی دو سال فلور میکروبی مفید مادر را دریافت می‌کنند و میکروبیوم بدن مادر و کودک یکسان می‌شود.
او افزود:«در بسیاری از کشورها، به مادران باردار پیش از تولد، پروبیوتیک داده می‌شود تا سیستم ایمنی نوزاد از ابتدا قوی باشد.»
مصرف پروبیوتیک فقط در زمان بیماری نیست
پروبیوتیک مانند غذاست، نه دارو. مصرف منظم و روزانه، نه فقط زمان بیماری، به سلامت عمومی و پیشگیری کمک می‌کند.او تأکید کرد که در کره جنوبی اولین ماده خوراکی که مادران به کودک خود می‌دهند محصول پروبیوتیکی است و این فرهنگ سال‌هاست که نهادینه شده.
کاربردهای وسیع پروبیوتیک؛ از انسان تا دام و کشاورزی
در جهان رویکردی جدی برای کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک شکل گرفته است.اما به گفته دکتر تاج‌آبادی، ایران در حال حاضر یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان آنتی‌بیوتیک است.
او اشاره کرد که پروبیوتیک‌ها می‌توانند:
با ایجاد سد دفاعی در بدن از رشد و استقرار میکروب‌های بیماری‌زا جلوگیری کرد همچنین سیستم ایمنی را هم در انسان و هم در دام و طیور تقویت می‌کند و با بهبود گوارش، افزایش بهره‌وری دام با مصرف غذای کمتر موجب بهره وری می‌شود. سلامت پوست جوان‌سازی، رطوبت‌رسانی و ترمیم زخم‌ها از جمله فواید پروبیوتیک‌ها برای استفاده در حوزه آرایشی بهداشتی است.
آغاز مسیر یک صنعت؛ از ایده پایان‌نامه تا تولید ملی
دکتر تاج‌آبادی توضیح داد که ایده این کسب‌وکار از پایان‌نامه دکتری او آغاز شد:
«من هدفم این بود که پایان‌نامه‌ام تبدیل به یک کسب‌وکار شود. چندین طرح نوشتم و کنار گذاشتم تا به موضوعی رسیدم که ارزش علمی، اقتصادی و اجتماعی داشته باشد.»
نقطه کلیدی، راهنمایی‌های دکتر جودکی بود که اهمیت سویه‌های بومی پروبیوتیک در فرآورده‌های تخمیری ایرانی را مطرح کرد.
ایران دارای ۱۱ اقلیم از ۱۷ اقلیم جهانی است.این یعنی تنوع بی‌نظیر فرآورده‌های تخمیری که هر کدام دارای سویه‌های میکروبی منحصر‌به‌فرد هستند؛ سویه‌هایی که ارزش علمی و اقتصادی بسیار بالا دارند.
تولد یک شرکت دانش‌بنیان
فعالیت شرکت از سال ۱۳۸۹ آغاز شد، خط تولید در سال ۱۳۹۱ راه‌اندازی شد و از سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ محصولات به بازار عرضه شدند.
سرمایه اولیه خانوادگی و کوچک بود؛ نه سرمایه‌گذاری کلان.تیم اولیه تنها ۳ نفر بود و امروز تعداد نیروی انسانی مجموعه به بیش از ۳۰۰ نفر متخصص رسیده است.
هدف آینده: رشد به ۳۰۰۰ نفر و تبدیل‌شدن به برندی بین‌المللی.
چالش‌ها و رقابت با شرکت‌های چندملیتی
او گفت: «در آغاز، رقیب اصلی ما شرکت‌های چند ملیتی و واردکنندگان بودند که هیچ محدودیتی در ورود محصول نداشتند. تنها راه ما برای رقابت، کیفیت واقعی و قیمت منصفانه بود.»
از آزمایشگاه تا صادرات جهانی
امروز:
محصولات این مجموعه در ۸ کشور ثبت شده‌اند
مواد اولیه پروبیوتیک به اروپا صادر شده است
و محصولات نهایی به بازارهای آسیایی و اسلامی راه یافته‌اند
یکی از تجربه‌های موفق، صادرات به مالزی بود که با استقبال بازار و نتایج کلینیکی مثبت همراه شد.
جایگاه علمی و افتخارات
جایزه امین‌الضرب به‌دلیل تبدیل علم به ثروت
جایزه جهانی RANIA ویژه زنان کارآفرین جهان اسلام
بانوی خردمند
شخصیت صنعت غذا – سال ۱۴۰۰
عضو کانون کارآفرینان رسمی تهران
پیام به دانشجویان و نسل جوان
«پایان‌نامه خط پایان نیست؛ نقطه آغاز است.در هر بخش کوچک از زنجیره‌ای بزرگ که هستید، بهترین باشید.»
جمع‌بندی
دکتر تاج‌آبادی در پایان گفت: «بازار بیوتکنولوژی بیش از ۶۰۰ میلیون دلار ارزش دارد و پایه آن دانش بومی است. ایران سرزمین فرصت‌هاست. ما باید برای کشور خود تلاش کنیم.»
|